COPD neemt toe, nu al 613.800 mensen
De jaar ontwikkelingen van de ziekte COPD 2018.
Het aantal mensen met COPD blijft groeien nu al 613.800 patiënten met deze longziekte.
In 2018 hadden 613.800 mensen COPD (chronische bronchitis en/of emfyseem): 304.800 mannen en 309.000 vrouwen (35,3 per 1.000 mannen en 34,5 per 1.000 vrouwen).
Het aantal personen dat COPD heeft of COPD heeft gehad gedurende een bepaald jaar. Dit betreft een schatting van alle COPD (Chronische obstructieve longziekten) patiënten die gedurende een jaar bekend zijn bij de huisarts.
Deze patiënten hoeven niet allemaal in dat betreffende jaar contact te hebben gehad met de huisarts voor hun COPD (longziekten).
Huisartsencijfers van COPD patiënten lagen lager, dan de gemelde aantallen.
Daarvoor zijn drie verklaringen:
Niet alle patiënten met chronische hoestklachten, slijm opgeven en kortademigheid komen bij de huisarts.
Patiënten met luchtwegobstructie kunnen langzaam gewend zijn geraakt aan de benauwdheid en/of hun leven hierop hebben aangepast.
Niet alle gevallen van COPD worden door de huisarts (meteen) onderkend.
Nieuwe patiënten met emfyseem en met chronische bronchitis in 2018.
In 2017 kwamen er 26.800 nieuwe patiënten met emfyseem bij (13.700 mannen en 13.100 vrouwen).
Het aantal nieuwe gevallen van chronische bronchitis was 10.400 (4.900 mannen en 5.500 vrouwen).
Deze schattingen zijn gebaseerd op de NIVEL Zorgregistratie eerste lijn.
Meer informatie
COPD is een chronische vernauwing van de luchtwegen en/of aantasting van het elastische longweefsel.
De luchtwegvernauwing is permanent aanwezig en grotendeels onomkeerbaar.
COPD omvat chronische bronchitis, chronische vernauwing van de kleine luchtwegen, en emfyseem.
Belangrijke klachten bij COPD zijn chronisch hoesten, opgeven van slijm en (chronische) kortademigheid.
De klachten kunnen verergeren door onder meer blootstelling aan tabaksrook, dampen en gassen, bak- en braadlucht, chloordamp, koude lucht en temperatuur-overgangen.
COPD heeft aantal gemeenschappelijke kenmerken met astma,
COPD behoort samen met astma tot de obstructieve longziekten.
Vóór 1991 gebruikte men voor COPD en astma de gemeenschappelijke term CARA, (Chronische Aspecifieke Respiratoire Aandoeningen.)
De reden daarvoor was dat de aandoeningen gedeeltelijk overlap vertonen voor wat betreft symptomen, ontstaan en beloop.
Tegenwoordig legt men op grond van nieuwere inzichten meer nadruk op de pathofysiologie ( kennis en studie van de functie van zieke organen) van de luchtwegobstructie tijdens uitademing, en worden COPD en astma als aparte ziekten beschouwd.
COPD ontstaat door vernauwing van de luchtwegen en/of beschadiging longweefsel
Bij een aspecifieke hyperreactiviteit bestaat een gevoeligheid van de luchtwegen voor allerlei (niet-allergene) prikkelende stoffen en/of fysische prikkels die de luchtwegen binnendringen zoals koude lucht, mist, rook, baklucht of parfum.- Bij een allergie bestaat een gevoeligheid van de luchtwegen voor exogene prikkels, zoals huisstofmijt, haren, schimmels of graspollen (allergenen).
- Het immuunsysteem van personen met een allergie-neiging kan overmatig reageren op deze stoffen.
- COPD ontstaat onder andere door een vernauwing van de luchtwegen (luchtwegobstructie).
- Deze luchtwegvernauwing ontstaat geleidelijk door regelmatige of chronische ontstekingsreacties in de luchtwegen en longweefsel na inademing van schadelijke fijnstof-deeltjes, zoals rook, huismijt.
- In de beginfase is er vaak sprake van een toename van slijmvorming en hoesten.
- In de loop van de tijd neemt de luchtwegvernauwing langzaam toe. Daarnaast kan de structuur van de longen beschadigd raken en uiteindelijk kan het zuurstoftransport beperkt worden.
- Luchtwegvernauwing en longweefselbeschadiging komen in wisselende combinaties voor bij mensen met COPD
- Bij ernstig COPD kan de longfunctie met meer dan de helft verminderen.Complicaties verergeren het ziektebeeld COPD
- COPD-patiënten hebben naast klachten ook vaak bijkomende complicaties, die het ziektebeeld verergeren.
- Veel voorkomende complicaties zijn bacteriële en/of virale luchtweginfecties en bijwerkingen van medicijnen.
- Een complicatie die weinig voorkomt, maar wel ernstig is, is cor pulmonale. Cor pulmonale is een hartziekte die bestaat uit verwijding van de rechterharthelft door overbelasting.
- Door gebrek aan zuurstof is men dan niet meer in staat om normale lichamelijke inspanning te verrichten.
- Ten slotte komen hart- en vaataandoeningen, hoge bloeddruk, diabetes en depressie vaker voor bij mensen met COPD dan in de normale bevolking zogenaamde comorbiditeit. (=het tegelijkertijd hebben van twee of meer stoornissen of aandoeningen bij een patiënt).
- Verergering klachten door aspecifieke hyperreactiviteit of allergische reacties.
- De klachten van hoesten en kortademigheid bij COPD kunnen verergeren door prikkels van buitenaf.
- Er kan sprake zijn van aspecifieke hyperreactiviteit en/of een allergische reactie.
- Bij een patiënt met COPD kunnen beide vormen van gevoeligheid aanwezig zijn, maar meestal is sprake van aspecifieke hyperreactiviteit.
- Allergie komt minder vaak voor, maar leidt ook tot meer klachten van hoesten en kortademigheid (Fattahi et al., 2013, Jamieson et al., 2013).
Bronnen en literatuur
- Fattahi F, ten Hacken NHT, Fattahi F, Hylkema MN, Timens W, Postma D, et al. Atopy is a risk factor for respiratory symptoms in COPD patients: results from the EUROSCOP study. Respiratory Research. 2013;14(1):10.Bron (link is external) | DOI (link is external)
- Jamieson DB, Matsui EC, Belli A, McCormack MC, Peng E, Pierre-Louis S, et al. Effects of allergic phenotype on respiratory symptoms and exacerbations in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2013;188(2):187-92.Pubmed (link is external) | DOI